Co jest potrzebne dla rozliczenia VAT od wynajmu lokalu użytkowego

Wynajem nieruchomości to w obecnych czasach czynność dość popularna. Jej przedmiotem są różnego rodzaju lokale, nie tylko te mieszkalne, ale również o charakterze użytkowym. Ze względu na to, iż wynajem, podobnie jak dzierżawa w świetle ustawy o podatku od towarów i usług traktowane są jako odpłatne świadczenie usług, skutkują powstaniem obowiązku podatkowego. Kiedy zatem powstaje obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług w przypadku wynajmu lokalu użytkowego?

Istotny moment zapłaty
Wynajem nieruchomości, podobnie jak większość innych usług świadczonych na terenie kraju, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 19 ust. 1 ustawy VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, jednak w przypadku usług najmu, dzierżawy, leasingu, jak również usług o zbliżonym charakterze mamy do czynienia z obowiązkiem szczególnym, tzn. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze.

Można zatem stwierdzić, że w przypadku kiedy faktyczna zapłata za wyświadczoną usługę najmu nastąpi po upływie terminu płatności określonego w umowie lub też nie nastąpi wcale, za moment powstania obowiązku podatkowego uznaje się  termin płatności określony w umowie najmu lub na fakturze.

Wyjątki - zwolnienia od podatku
Warto również wspomnieć o tym, że fakt wynajmu lokalu nie musi zawsze oznaczać, że usługa najmu będzie skutkowała koniecznością zapłacenia podatku VAT. Przepisy prawa podatkowego przewidują bowiem zwolnienia zarówno przedmiotowe, jak i podmiotowe.
Pierwszym z nich jest przypadek w którym usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek  świadczone są wyłącznie na cele mieszkaniowe.
Drugi przypadek dotyczy usług wynajmu wyświadczanych przez tzw. drobnych przedsiębiorców, u których suma sprzedaży podlegającej opodatkowaniu w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła łącznie wartości 150 000 zł. Dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność w trakcie roku limit sprzedaży uprawniający do zwolnienia liczy się proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności w danym roku i uwzględnia się prognozowane kwoty.

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care